Dzisiaj powiemy sobie trochę o folklorze. Wiecie skąd wziął się ten termin? Ku ubogaceniu Waszej wiedzy, mogę powiedzieć iż do naukowego obiegu, wprowadził go brytyjski pisarz William Thorne w roku 1846, określając nim „pradawne zwyczaje, obyczaje, obrzędy, zabobony, ballady, przysłowia etc.”.
Dlaczego o tym mówimy? To chyba oczywiste, ale…niech będzie zdradzę Wam sekret. Jedną z największych atrakcji Zakopanego i regionu podhalańskiego jest folklor góralski, którego tradycję wciąż kultywuje się w wielu rodzinach i który przekazywany jest z pokolenia na pokolenie. Co ważne, nie jest to folklor odkurzany podczas świąt i uroczystości na pokaz, lecz taki, który żywo istnieje na co dzień w świadomości tutejszej grupy mieszkańców.
Słów kilka o obrzędowości góralskiej
Izolacja kulturowa oraz przewaga hodowli nad rolnictwem, powstałe na skutek życia w ciężkim klimacie i warunkach górskich, zaowocowały przejawianiem przez górali, tendencji do siły fizycznej oraz sprytu, przy jednoczesnym i niezwykle mocnym przywiązaniu do własnej ziemi.
Ich przeróżne obyczaje powstały w związku z pasterstwem tatrzańskim, które zresztą wciąż jest żywe, gdyż górale nadal wypasają owce w Tatrach, jak i w innych regionach górskich.
Smakowita kuchnia
Chociaż aneks w apartamencie w Zakopanem, z pewnością zachęca Was do przygotowywania apetycznych i domowych posiłków, to warto czasem podczas urlopu, wystawić nos na ulicę w celu zjedzenia czegoś pysznego.
W okolicznych restauracjach i karczmach, czeka na Was bowiem mnóstwo regionalnych potraw, takich jak oscypek, czy też kwaśnica.
Ciekawskim mogę za to powiedzieć, że zakopiańską tradycją, jest kiszenie kapusty w beczkach, wyłożonych liśćmi, a następnie ugniatanie jej boso. Fajnie, co nie?
Mistyczny język, czyli…trochę o góralskiej gwarze
Gwara góralska to połączenie dialektu polskiego oraz naleciałości bałkańskich i słowackich. Wiecie, że rozmówca nie mający wcześniej styczności z tym językiem i słuchający rdzennego górala, może odnieść wrażenie, że rozmawia z obcokrajowcem?
Z modową nutą – pomówmy o stroju góralskim
Góralskie stroje to chyba jedna z najbardziej charakterystycznych rzeczy, kojarzących nam się z tamtejszym folklorem. Aktualnie najbardziej znanym strojem góralskim jest strój podhalański.
W Zakopanem stroje góralskie noszone są przez starszych na uroczystościach rodzinnych, występach zespołów regionalnych oraz przy okazji świąt kościelnych.
Hulanki i swawole…tak to taniec góralski!
Tańce góralskie to przede wszystkim tańce męskie, w których panowie mieli za zadanie olśnienie partnerki swymi umiejętnościami. Tak naprawdę kobieca rola w tańcu góralskim jest więc czysto reprezentacyjna. Uwidacznia się to szczególnie w trakcie tańczenia tańca zbójnickiego, który nosi w sobie znamiona tańca wojennego.
Muzyka góralska
Tradycyjna kapela góralska składała się z instrumentów smyczkowych oraz basów.
Obecnie coraz częściej mamy jednak do czynienia z zespołami góralskimi grającymi ichniejszą muzykę w rytmie disco-polo, a nawet wplatającego w nią rytmy reggae.